Kung Bakit Patok si Santino

Ni Edg Bea Ferrera at Keycel Fejer


“Santino” isa lamang iyan sa mga pangalang sikat sa kasalukuyan na ating napapanood tuwing Lunes hanggang Biyernes ng gabi sa teleseryeng “May Bukas Pa” ng ABS-CBN.

Zaijian Jaranilla ang totoong pangalan ng ating bida, walong taong gulang at tubong Amoingon, Boac, Marinduque. Bago pa siya madiskubre at mabigyan ng malaking break ay atin muna siyang nasulyapan sa mga patalastas ng Lactum at Mc Donald’s. Gumanap din siya bilang munting John Pratts sa programang “Tiny Tony” sa parehong network.

Sa “May Bukas Pa” siya ay binansagang “the miracle boy” dahil sa kanyang talentong manggamot ng mga may sakit at abilidad na makipag-usap kay Bro (Jesus). Bilang Santino, marami ang humanga sa kanyang drama at komedya kaya’t tinagurian siyang Niño Muhlach ng bagong henerasyon. Namamayagpag ang kanyang programa bilang nangungunang teleserye sa prime time. Napapanatili nito ang mahigit 40% audience share sa buong bansa simula nang ito ay umere. Patok sa panlasa ng mga matatanda, kabataan, mga bata at kapwa artista dahil sa karismang taglay. Dahil dito, ang planong dalawang buwan na pag-ere ng kanyang palabas ay binigyan pa ng ekstensyong limang buwan. Ito ay dahil sa hiling na rin ng mga manonood sa loob at labas ng bansa.

Ayon sa kanila, kakaiba sa lahat ang istorya ni Santino dahil pang noypi talaga ang dating nito kumpara sa mga Koreanovela at Mexicanovela. Maliban sa galing ng mga tauhan, agaw-pansin din ang mga mahimalang tema ng bawat kuwento.

Kung ating babalikan ang kasaysayan ang mga manankop na Espanyol ang nagpalaganap ng Kristyanismo sa buong kapuluan. Naging parte na ng pananampalataya ng mga Pilipino ang paniniwala sa mga himala at pagiging madasalin sa lahat ng oras. Sa kabilang banda, natatalakay din ang isyung panlipunan at pampulitika na kung ihahambing sa realidad ay hindi nagkakalayo sa nangyayari o maaring mangyari. Sa madaling salita, maraming tao ang nakakasakay sa palabas na ito. Na kung mayroon nga lang isang tao, bata man, na makakatulong upang magbago at maging maayos ang isang lipunan ay tunay ngang may bukas pa. Ang programa ay nagbibigay inspirasyon sa mga tao at sa lipunan. Nagpapaalala din ito sa magagandang gawi, tradisyon at kultura nating mga kayumanggi. Tinatangkalik ng mga tao si Santino dahil siya’y bakas ng ating pagkamakabayang Pilipino.

Maraming nakakapansin sa kainosentehan ng batang si Santino. Ito marahil ang wala sa ibang mga batang artistang dumaan na pilit pinag-iisip matanda ng mga direktor upang makakuha ng atensiyon o di kaya ay magiging dahilan ng katatawanan kagaya na lang nina Niño Muhlach at Aiza Seguerra.

Sa isang maikling palitan ng kasipan kay Monseigneur Ernie Fetalino ng Odiongan Catholic Church, marami kaming napagtanto sa katauhan ni Santino. Ayon sa pari, si Santino ay maihahalintulad sa Diyos Anak na marami ring naitulong sa mga taong nakapaligid sa Kanya sa tulong at payo ng Diyos Ama. Ang Diyos Anak ay parang si Santino, at ang diyos Ama ay si Bro. Ang mga bagay at aral na kanyang ibinabahagi sa iba ay galing sa mga salita ni Bro at si Santino lamang ang tagasunod sa mga nais Niya.

Ayon pa sa kura paruko, ang mga sitwasyon sa palabas ay nagdudulot ng positibong reaksiyon sa simbahang Katoliko. Nakatutulong daw ito na ipakita sa sambayanan ang kahalagahan ng pagdarasal sa Diyos. Ang pagpapakita ni Santino ng kabutihan sa mga taong alam niyang masama sa kanya ay nagbibigay-daan para gumaan ang loob ng taong iyon sa kanya. Ito ay isang kahanga-hangang karakter. Ang magandang persona ni Santino ay naging popular kaya maraming bata ang humahanga at ngayo’y gumagaya sa kanya. Ang batang aktor ay natural kung umarte kaya mas madali niyang nahihikayat ang mga manonoood na panoorin ang “May Bukas Pa”.

Patok ba si Santino sa mga taga RSC? May ilan na nagsabing oo, dahil sa karisma niya. Ang ilan naman ay humanga sa kanyang drama na talagang nagpapaiyak din ng mga taong sumusubaybay sa palabas niya. May iba naman na naiinggit, dahil nakakausap niya si Bro. Karamihan ay hindi nanonood dahil sa walang ABS-CBN channel sa kanila, pero kilala si Santino dahil na rin sa nauusong ‘Salamat Bro’.
Read more...

Mga Nakakakilabot na Banta ng Climate Change

Ni Christian Mortel


Nakakalito ang panahon. Mainit tapos ay biglang uulan. Tag-araw pero mukhang napaaga ang pagpaparamdam ng tag-ulan. Ilan lamang ito sa sinasabing mga sintomas ng pagbabago ng klima o climate change.

Ano ang climate change?

Ang climate change ay ang pinakaseryosong banta na hinaharap ng mundo ngayon. Ramdam na pati sa Pilipinas ang mga nakababahalang palatandaan nito. Nararanasan ang tagtuyot sa panahon ng tag-ulan; dumarating ang bagyo kahit tag-init. Tumataas na rin ang tubig-dagat na sanhi ng pagkatunaw ng yelo sa Siberia at Antartika dahil na rin sa pagtaas ng pandaigdigang temperatura. Dahil dito, nalalagay sa peligro ang buhay ng milyun-milyong sangkatauhan.

Ano ang sanhi nito?

Ang init mula sa araw ay tumatama sa tubig at lupa. Ngunit kung gabi ang init na ito ay pinapakawalan ng tubig at lupa upang makalabas sa ating mundo. Ito dapat ang normal na mekanismo. Ngunit nang naimbento ang steam engine at nagsimula ang industriyalisasyon, natutong gumamit ng coal, langis at iba pang fossil fuels ang mga tao upang makatakbo ang planta ng kuryente. Carbon dioxide ang pangunahing gas na ibinubuga ng mga plantang ito dahil sa pagsunog ng uling. Ang carbon dioxide, water vapor, methane at iba pa ay ilan lamang sa mga tinatawag na greenhouse gases. Ang greenhouse gases ay grupo ng substances na humaharang sa init (heat waves) upang makalabas sa mundo. Kapag mas marami ang konsentrasyon nito sa himpapawid, malakas din ang pagharang nito sa init na dapat ay maka-eskapo. Resulta, umiinit ang mundo. Ito ang tinatawag na greenhouse effect. Kapag uminit ang mundo, mabilis ang evaporation sa mga anyong tubig. Ito ang gumagatong upang mabuo ang mga bagyo. Sa dami ng tubig na nag-evaporate, ganito rin kadami ang magpiprecipitate o magiging ulan na karaniwan ay hinihigop ng mga bagyo. Kaya pagsampa ng bagyo sa lupa, inaasahan lagi ang malakas na pag-ulan at pagbaha.

Inihahalintulad ng mga siyentipiko ang greenhouse effect sa isang kotseng nakabilad sa initan. Kapag pinasok mo ito ay mararamdaman mo ang kakaibang init dulot ng heat waves o infrared rays. Nakakapasok ang init sa loob ng sasakyan pero natatrap o nakukulong sila ng salamin ng kotse kaya hindi na makalabas. Ang loob ng sasakyan ay kumakatawan sa mundo. Ang salamin sa mga binatana ang greenhouse gases at ang init sa loob ang greenhouse effect.

Maliban sa greenhouse gases, sinasabi ng mga siyentipiko na ang pagnipis ng ozone layer ay nakaragdag din sa pag-init ng panahon. Ang ozone kasi ang sumasala sa mapaminsalang ultraviolet rays ng araw. Subalit dahil sa mga chloroflourocarbons (CFCs) na binubuga ng mga pabrika, binabawasan nito ang bilang ng ozone gases sa himpapawid dahilan upang mas lalong uminit ang mundo. Ang pagbabago ng panahon ay kagagawan na rin daw ng mga tao. Walang habas kung sirain ng mga ito ang kalikasan: pagkalbo ng kagubatan, iresponsableng pagmimina at iba pa. Walang pakialam sa pagtatapon ng basura. At waldas sa paggamit ng enerhiya.

Mga Nakakatakot na Banta

Naniniwala ang mga eksperto na ang climate change ay narito na sa ating panahon. Nararanasan na natin ang extreme weather conditions kagaya ng malawakang forest fires at heat waves, malapugong init, malalakas na bagyo at malahiganteng mga ipo-ipo.

Tinatayang may isang metro ang itataas ng dagat. At sa darating na 30 taon lalapit ng halos isang kilometro ang dalampasigan sa pampang. Ito ang nagkakaisang pag-aaral at pagtataya ng mga siyentipiko sa iba't ibang panig ng mundo. Ang pangyayaring ito ay pandaigdigan. Sa pagtaas ng dagat, lulubog ang maraming maliliit na pulo sa Pasipiko. Ang Maldives, grupo ng mga isla sa Karagatan ng India ay nakakaranas na ng paglubog sa ilan nitong maliliit na mga pulo. Ilang metro lang kasi halos ang taas ng mga ito sa karagatan. Hindi maglalaon, nakikinita rin ang paglubog ng ibang bahagi ng malalaking bansa gaya ng Amerika at Europa. Ang higit na kapinsalaan ay sasaluhin ng mga mahihirap, na ang karamihan ay nasa mga tabing ilog, baybaying dagat at gilid ng mga kabundukan. Ito ngayon ang pinaghahandaan ng buong mundo.

Ayon sa isang Greenpeace advocate, ang climate change ay isang seryosyong banta sa lahat ng bagay na may buhay. Sa ngayon, itinuturing ng ilang eksperto sa kalikasan ang Pilipinas bilang “biodiversity disaster area.” Dahil ito sa mabilis na pagkawala ng mga species ng hayop at halaman. Matatandaang sa Bicol, nabura ang isang buong bayan at naiba ang landscape ng probinsiya dahil sa malalakas na mga bagyo na nagdulot ng pagguho ng lupa. Sa El Nido, Palawan naman natuklasan ang sinasabing coral bleaching sa lugar. Nariyan rin ang permanenteng pagbaha sa lugar ng Malabon. At ito ngang pinakahuli ay ang bagyong Ondoy na nagdala ng sangkaterbang ulan na halos katumbas na ng dapat ay sa isang buwan. Ang malala pa, naibuhos ang lahat ng tubig na ito sa loob lamang ng siyam na oras. Naging iisa ang sigaw ng mga tao, mayaman man o mahirap, may pinag-aralan man o wala. Sa loob ng halos isang araw ang lahat ay naging biktima: nawala ang lahat ng kagamitang ipinundar at marami ang nangamatay. Naging mabagsik din ang pinsala ni Ondoy sa mga bansang Vietnam at Cambodia.

May mga aktibista na naglabas ng kanilang sama ng loob ukol sa isyung pangkalikasan tulad ng pagbabago ng panahon, revival ng Bataan Nuclear Power Plant, malawakang pagmimina, komersiyal na pagtotroso, higanteng mga dam at mga tambakan ng basura na naging elemento kung bakit labis na nararamdaman ang pagbabago ng klima na nagdudulot ng malalang sakuna. Kinondena rin ng mga grupong ito ang kawalan ng batas tungkol sa epektibong disaster management sa mga lokal na pamahalaan.

Climate change sa Romblon

Sa ating probinsya, lubos nang nararamdaman ang pagbabago ng panahon at marami na rin ang talagang naapektuhan lalo na ang mga estudyante at mga propesyunal. Nakakairita ang pagbabago-bago ng klima. Ang masama pa ay nagdudulot ito ng pagkakasakit ng karamihan dahil sa mainit na panahon tapos biglang bubuhos ang ulan at lalamig ulit ang panahon. Nagliban na sa pinapasukan, malaking pera pa ang nagastos para sa gamot.

Maaalalang nagkaroon ng pag-apaw ng tubig sa daan papuntang Canduyong at bandang Budiong dito sa Odiongan noong buwan ng Hunyo dahil sa bagyong Feria. Kasabay ng high tide at malakas na pag-ulan, umapaw ang tubig na galing sa ilog at dagat. Nagsalubong ang dalawa at ang resulta nga ay biglaang pagbaha. Nahirapang dumaan ang mga sasakyan sa hanggang tuhod na baha. Maraming bahay ang naapektuhan. Maging ang mga inuupahang tirahan ng mga estudyante na nag-aaral sa iba’t ibang kolehiyo ay apektado rin. Binaha ang IT Building. Ang palayan ng RSC ay nalubog din. Ganito rin ang nangyari sa bayan ng Looc. Dinaluhong ng rumaragasang baha ang kabayanan na naging dahilan ng pagkasira ng maraming ari-arian. Umabot naman sa kalsada ang mga alon sa bayan ng San Andres. Nasira ang ilang bahagi sea wall.

May magagawa pa ba tayo?

Sa pagtataya, lalamunin ng dagat ang mga mababang lugar sa tuloy-tuloy na pagbabago ng panahon. Sa katunayan kung magpapabaya si G. Henry Sy ay maaaring kakainin ng dagat ang kanyang Mall of Asia sa lungsod ng Pasay. Ito ang dahilan kung bakit patuloy ang malawakang demolisyon sa mga tabing ilog sapagkat nais protektahan ng mga taga MMDA ang mga nakatira roon. Sa planong ito, palalawakin at palalalimin ang mga ilog upang maiwasan ang pagpasok ng tubig sa mga siyudad.

Ayon sa Philippine Information Agency, isang proyekto na pinondohan ng World Bank ang naglalyong matulungan ang mga lokal na komunidad na makabuo ng programa, makagawa ng angkop na mga batas at makapagpatupad ng cost-effective climate change adaptation measures. Ito ay ang "Climate Change: Community Adaptation Project" na iprinisinta ng University of the Philippines Marine Science Institute team sa lalawigan ng Sorsogon. Subalit dahil sa tatlong buwan lamang ang itinalagang panahon para sa first phase ng proyekto, dalawang barangay na muna ang ginawang pilot project sa lalawigan ng Sorsogon. Ito ay gagayahin ng iba pang mga komunidad sa bansa.

Araw-araw na natutunaw ang mga yelo sa hilaga at timog polo ng mundo kaya tuloy-tuloy din ang pagtaas ng mga karagatan. Dahil sa mga bantang ito, kailangan daw tayuan ng halos anim na metrong pader ang mga tabing dagat at taniman ng mga matataas na uri ng bakawan ang mga dalampasigan upang may pansalang sa mga daluyong ng alon tuwing sasapit ang maladelubyong pag-apaw ng tubig dagat.

Sa mga ganitong mga pangyayari makabubuti na mayroon tayong sapat na kaalaman upang maging handa at makatulong sa pag-iingat ng ating kalikasan at pagliligtas sa ating mga buhay. Kinakailangan nating imulat ang ating makakalikasang kaisipan dahil tayo mismo ay direktang apektado.

Ngunit ang mga banta ng climate change ay nararamdaman na. Sa ating sariling pamamaraan, marahil ay makakatulong tayo upang makontrol at hindi na muling maragdagan pa ang greenhouse gases sa himpapawid lalong lalo na ang CO2. Simple, ngunit ang pagtatanim ng mga punongkahoy ay makapagbabawas ng kanilang mga bilang. Alam nating ginagamit ng mga halaman ang CO2 sa photosynthesis. Mas maraming punong itatanim, mas maraming CO2 ang mababawas sa himpapawid. Ang tamang pagtapon ng basura at paggamit muli ng ilang mga bagay ay magiging malaking tulong din. Maging ang paggamit ng mga alternative energy sources ay napapanahon din.

Walang malaking problema sa sama-sama at tulong-tulong na pagligtas sa Inang Kalikasan. Pagkakaisa at dispilina ang magiging panlaban natin sa mga nakakatakot na banta ng climate change.
Read more...

CEGP: Hulmahan nga ba ng mga Rebelde?

Nakakalungkot isipin na dahil lamang sa isang kapirasong papel at sa ilang grupong mababaw ang kaalaman sa simulain ng CEGP, ito ay nababansagang "breeding ground" ng mga CPP-NPA. Ano ba ang rebelde? Rebelde bang matatawag ang nag-aadhika ng isang bayang tunay na malaya? Rebelde bang matatawag ang mga kabataang ang layunin ay mapukaw ang panlipunang kamalayan ng mga estudyante? Ang puso ng demokrasya ay ang kalayaan sa pamamahayag. Kung ang kalayaang ito ay tatabunan ng mga mala-pantasyang papuri at balita at kokontrolin ng mga awtoridad, ano pa ang halaga nito?

Ano nga ba ang CEGP? Ano ba ang mga simulain nito? Basahin ang kanyang makulay na kasaysayan.

Ang Kasaysayan ng College Editors Guild of the Philippines
(1931-2001)

Sa pagdiriwang ng ika-70 taon ng College Editors Guild of the Philippines (CEGP), mahalagang balikan ang kasaysayan nito upang paghalawan ng insipirasyon at aral. Ang paggunita sa nakaraan ay pagtingin din nang pagsulong.

Itinatag ang College Editors Guild (CEG) noong Hulyo 25, 1931, mismong kaarawan ni Ernesto Rodriguez Jr., punong patnugot ng National, publikasyon ng National University. Kabilang ang mga pahayagang pangkampus Philippine Collegian (UP Diliman), Varsitarian (University of Santo Tomas) at Guidon (Ateneo de Manila University), layunin nitong pagkaisahin ang lahat ng manunulat pangkampus at linangin ang kanilang kakayahan sa pamamahayag. Nahalal na unang tagapangulo si Wenceslao Vinzons, punong patnugot ng Philippine Collegian.

Tradisyonal na organisasyon ang CEG noon. Eksklusibo ang kasapian sa mga patnugutan ng mga publikasyon. Abala ito sa mga journalism trainings, intercollegiate pageants, relief operations sa mga nasalanta ng kalamidad.

Gayunman, sa maagang bahagi pa lamang ng kasaysayan, makikita na ang potensyal na papel nito sa lipunan. Noong Disyembre 9, 1932, sa pangunguna ni Rodriquez at Vinzons, tinutulan ng mga kabataang manunulat ang panukalang dagdagan ang sweldo ng mga mambabatas sa mababang kapulungan.

Mabilis na lumawak ang kasapian ng CEG. Kinilala ito bilang isa sa mga pinakaprestihiyosong organisasyon ng kabataan. Nagsilbi itong tuntungan ng mga kabataang nagnanais makilala sa larangan ng politika at pamamahayag.

Noong 1941, pansamantalang tumigil ang operasyon ng Guild dulot ng Ikalawang Gyerang Mundyal. Si Vinzons ay sumapi sa HUKBALAHAP at namatay na bayani.

Nanumbalik ang CEGP pagkatapos ng giyera. Naitala noong 1948 ang pakikiisa ng Guild sa mga mamamahayag sa mainstream media. Sinuportahan ng manunulat pangkampus ang strike ng mga empleyado ng Evening News bilang protesta sa pagpapatalsik kay Cipriano Cid at panawagang kilalanin ang Philippine Newspapers Guild.

Pagsapit ng dekada singkwenta, malaki ang naging impluwensya ng makabayang ideya ni Claro M. Recto sa maraming kabataan. Pagsapit ng dekada sisenta, bunsod ng matinding krisis pampolitika at pang-ekonomiya sa panahon ni Marcos at ng lumalakas na kilusang kabataang estrudyante, nagkaroon ng malaking puwang ang progresibong ideya sa loob ng organisasyon.

Hindi naging banayad ang transpormasyon ng CEGP mula sa isang tradisyonal na organisasyon patungo sa pagiging progresibo. Sa katunayan, naging maigting ang pagtatalo sa hanay ng kasapian.

Mananatili bang nyutral ang pamamahayag pangkampus sa panahon ng maigting na paglaban ng mamamayan? Mananatili bang tagapagtala na lamang ng kasaysayan ang mga manunulat o kailangan nang pumanig at makilahok? Ano ang papel ng kabataang mamamahayag sa lipunan? Sa mga katanungang ito uminog ang debate.

Pagsapit ng 1970, lalong tumitimbang ang progresibong oryentasyon ng Guild. Dumaluyong ang kilos protesta sa lansangan. Maraming manunulat pangkampus ang lumahok ang nagpakilos sa mga malakihang mobilisasyon sa panahon ng First Quarter Storm. Hindi iilang Guilders ang naging kasapi ng Kabataang Makabayan.

Tumining ang papel ng pamamahayag pangkampus bilang alternatibong pamamahayag para sa mamamayan. Sa panahon ng paghahari ng crony press, maraming publikasyong pang-estudyante ang nagpapalaganap ng katotohanan sa labas ng kani-kanilang pamantasan. Ang kabulukan ng gobyernong Marcos na hindi nababasa sa mainstream ay isiniwalat ng mga pahayagang pangkampus. Dahil dito, binansagan ni Marcos na mosquito press ang mga publikasyon.

Naglathala rin ng mga rebolusyonaryong artikulo ang mga publikasyong pang-estudyante. Unang lumabas ang Lipunan at Rebolusyong Pilipino sa Philippine Collegian. Nagre-reprint ng mga artikulo mula sa Ang Bayan, opisyal na pahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas, ang The Bedan (San Beda College), Guidon, Philippine Collegian, Ang Malaya, at iba pa.

Sa Visayas, inilathala ang mga sulatin ni Jose Maria Sison, Renato Constantino Sr., Gary Olivar (lider ng Samahan ng Demokratikong Kabataan) sa Weekly Silimanian (Siliman University), Weekly Carolinian (University of San Carlos), Sambayanan (Western Institute of Technology), Quill (Southwestern University) at marami pang iba.

Sa pagkakahalal ni Antonio Tagamolila bilang pambansang tagapangulo noong 1971, buong pagmamalaki niyang ipinahayag, “Ang pagkakapanalo ng mga progresibo ay magbubunsod ng isang bago, mulat matatag at militanteng CEGP.”

Tuluy-tuloy na ang naging pagkiling ng CEGP sa isyu ng mamamayan. Hindi lamang isyu ng kalayaan sa pamamahayag ang itinaguyod ng Guild bagkus pati patriyotiko at demokratikong interes ng malawak na mamamamayan. Kinondena ang pagpapapain ni Marcos ng mga sundalong Pilipino sa giyera sa Byetnam. Tinutulan ang pakanang Constitutional Convention ni Marcos. Nilabanan ang pandarahas sa mga piketlayn at militarisasyon sa kanayunan.

Masigla ang paglulunsad ng teaching o study circles, social investigation at pakikipamuhay sa mga magsasaka at manggagawa. Sa ganitong konteksto, inangkin ng mga kasapi ng CEGP ang pakikibaka ng mga aping sector ng lipunan.

Nang ipataw ang Batas Militar, idineklarang ilegal ang CEGP. Naipasara ang halos lahat ng publikasyon sa kampus. Sa militanteng paglaban ng kabataang estudyante, nabuksang muli ang Philippine Collegian, Guidon at UPLB Perspective (UP Los Baños). Sumailalim ang mga ito sa pagmamatyag ng militar.

Sa panahon ding ito, nagsulputan ang mga underground student publications sa buong bansa. Naging tangyag ang pasa-bilis. Palihim na binabasa at pinagpapasa-pasahan ang limitadong kopya ng mga publikasyong naka-mimeographed. Matapang na tinuligsa ng mga ito ang lagim ng Batas Militar.

Maraming manunulat pangkampus ang dinampot, ikinulong, tinortyur at pinaslang. Kabilang sa kanila sina Liliosa Hilao at Ditto Sarmiento. Sa lantarang pasistang paghahari ni Marcos, marami ring nagtungo sa kanayunan upang lumahok sa armadong pakikibaka. Ilan sa kanila sina Emmanuel Lacaba (Guidon), Evelyn Pacheco (Torch, PNU) at Lorena Barros (Advocate, FEU).

Sa ikalawang bahagi ng dekada sitenta, muling sumigla ang ligal na pakikibakang masa sa pangunguna ng uring manggagawa. Pumutok ang La Tondeña strike na sinundan ng serye ng welga, boykot at protestang lansangan.

Naging inspirasyon ito sa muling pagtatatag ng CEGP. Itinayo ang Mendiola Association of College Editors (MACE) na nagpasimuno ng First Metro Manila Student Press Congress. Sa sumunod na mga buwan, tumugon din nang buong sigasig ang ibang mga rehiyon sa buong kapuluan. Naganap ito mula 1977 hanggang mailunsad ang 16th National Congress na dinaluhan ng 125 patnugot mula sa 43 publikasyon noong Mayo 1981. Ang tagumpay ng ito ay bunga ng walang humpay na pag-oorganisa sa hanay ng manunulat pangkampus.

Ibayo ring sumigla ang kilusang kabataang estudyante. Puspusang itinaguyod ang mga lehitimong kahilingan ng estudyante. Pinamunuan ng CEGP, kasama ang Youth for National Democracy (YND) at Alyansa Laban sa Pagtaas ng Matrikula (League of Filipino Students ngayon), ang kampanya sa pagpapabukas ng mga pahayagang pangkampus at konseho ng mga mag-aaral at pagtatanghal ng military detachments sa mga kampus.

Tinaguriang Democratic Reform Movement ang pagkilos na ito. Sa mga punong lungsod at lalawigan, kumilos ang mahigit sa 200,000 kabataan. Hindi natinag ang mga estudyante kahit pa karahasan ang isinagot ng gobyerno.

Ilang buwang walang pasok dahil nasa lansangan ang mga estudyante. Napilitan ang gobyernong harapin ang isyu at kilalanin ang mga lehitimong panawagan ng kabataan. Dumagundong ang tagumpay na ito sa buong kapuluuan. Napatunayang sa kolektibong pagkilos at paggigiit ng demokratikong karapatan, makakamtan ang mga makatarungang kahilingan ng kabataan at mamamayan.

Mariin ding kinondena ng CEGP ang mga atake sa kalayaan sa pamamahayag. Ilan dito ay ang pagkakasara ng We Forum at pag-aresto sa mga mamamahayag nito na karamihan ay alumni ng Guild; ang pag-uusisa ng National Intelligence Board sa manunulat ng Women; ang pagpapatalsik sa patnugot ng Tempo na si Recah Trinidad; mga kasong libelo laban kay Domini Suarez at Ceres Doyo at pag-aresto kay Tony Nieva ng Bulletin Today.

Matindi rin ang panunupil sa mga pahayagang pangkampus. Tatlong ulit na niloob ang opisina ng UPCB Outcrop. Binisita ng militar ang tanggapan ng The Work ng Tarlac State College of Technology. Pinatalsik ang mga patnugot ng Collegian ng Central Luzon State University sa rekomendasyon ng militar na nakabase sa Nueva Ecija.

Pagsapit ng 1983, ibayong militansya ang ipinamalas ng kabataan mula nang paslangin si Ninoy Aquino hanggang sa pagbagsak ng diktaduryang Marcos.

Ang pag-aalsa noong 1986 ay nagluklok kay Corazon Aguino bilang bagong pangulo. Tiningnan si Aquino bilang isang pinunong liberal burges. Nalunod sa makitid na demokratikong puwang at nabulid sa pagtataguyod ng reporma ang maraming progresibong organisasyon, kabilang na ang CEGP.

Nanawagan ang CEGP sa pagpapatupad ng isang batas na umano’y magtataguyod ng kapakanan ng mga pahayagang pangkampus. Pinuri ang Republic Act 7079 o Campus Journalism Act bilang “milestone in the history of the campus press.”

Kabaligtaran ang naganap sa aktwal. Naging epektibong instrumento ang CJA ng mga kaaway ng kalayaan sa pamamahayag sa pagsupil sa mga pahayagang pangkampus. Matapos ilabas ang implementing guidelines, naipasara ang Quezonian, White and Blue, Ang Pamantasan, Blue and Silver, at iba pa. Kung susundin ang probisyong nagsasaad na hindi mandatory ang pangongolekta ng publication fee, maipapasara ang halos lahat ng publikasyon kung nanaisin ng administrasyon ng mga pamantasan.

Nakaligtaan ng CEGP ang mga aral ng DRM. Ang kalayaan sa pamamahayag ay isang demokratikong karapatan. Iginigiit ito at ipinaglalaban, hindi ikinukupot sa batas.

Iwinasto ang kamaliang ito sa 1996 National Council Meeting. Dito rin nabuo ang tatlong makatwirang panawagan ng CEGP: (1) Buksan ang lahat ng nakasaradong pahayagan; (2) Magtatag ng mga publikasyon sa mga pamantasan; at (3) Wakasan ang lahat ng porma ng panunupil sa kalayaan sa pamamahayag.

Bukod sa CJA of 1991, may isa pang malubhang pagkakamali ang CEGP noong 1991. mula sa patriotiko at demokratikong oryentasyon ng Guild, binago ito sa pagiging Activist Campus Press. Ang ACP raw ay tinipong mga konsepto at oryentasyon – responsible journalism, radical campus press, alternative campus press, committed campus press. Layunin daw ng ACP na hanapin ng pamamahayag pangkampus ang kanyang sarili bago ito makapag-ambag sa pagbabago ng lipunan. Ipinagkamali nitong maaaring makamtan ang tunay at ganap na kalayaan sa konteksto ng bulok na sisteman panlipunan.

Paglaon nakitang mali ang mismong paghahanap ng bagong oryentasyon. Nasagot na ang mga batayang tanong hinggil sa tamang ugnayan ng pamamahayag pangkampus sa lipunan noon pa lamang 1970.

Nang mailatag nang lubusan ang mga naging kahinaan, puspusan din naman ang naging pagwawasto ng Guild. Nagpanibagong sigla ito sa lahat ng aspeto. Sa ilalim ng gobyerno ni Ramos, aktibo ang CEGP sa paglahok sa mga isyu ng mamamayan. Tinugunan nito mula pagtaas ng matrikula hanggang pagtaas ng presyo ng langis, hanggang dikta ng IMF-Work Bank sa patakarang pang-ekonomiya ng Pilipinas. Samakatuwid, muli nitong isinabuhay ang patriyotiko at demokratikong oryentasyon.

Ang pinakahuling matagumpay na kampayang sinuong ng Guild ay ang pagpapatalsik sa korap, kontra-mamamayan at kaaway ng kalayaan sa pamamahayag na si Joseph Estrada. Isa ang CEGP sa mga unang progresibong organisasyong nanawagan ng pagpapatalsik kay Estrada.

Sa tagal nang itinagal ng CEGP, itinuturing na itong institusyon ng marami. Nananatili itong isa sa mga pinakamalawak at pinakamatatag na organisasyon ng kabataan sa bansa. Magpahanggang ngayon, hindi pa rin ito natitinag dahil sa pagyakap nito sa patriyotiko at demokratikong interes ng kabataan at mamamayan. Lagi’t lagi itong matatagpuan sa pakikibaka ng mamamayan sapagkat paglilingkod ang nasa ubod ng nakaraan at kasalukuyan ng CEGP.
Read more...

Why 09/09/09 Is So Special

http://news.yahoo.com/s/livescience/20090908/sc_livescience/why090909issospecial

Have special plans this 09/09/09?

Everyone from brides and grooms to movie studio execs are celebrating the upcoming calendrical anomaly in their own way.

In Florida, at least one county clerk's office is offering a one-day wedding special for $99.99. The rarity of this Sept. 9 hasn't been lost on the creators of the iPod, who have moved their traditional Tuesday release day to Wednesday to take advantage of the special date. Focus Features is releasing their new film "9," an animated tale about the apocalypse, on the 9th.

Not only does the date look good in marketing promotions, but it also represents the last set of repeating, single-digit dates that we'll see for almost a century (until January 1, 2101), or a millennium (mark your calendars for January 1, 3001), depending on how you want to count it.

Though technically there's nothing special about the symmetrical date, some concerned with the history and meaning of numbers ascribe powerful significance to 09/09/09.

For cultures in which the number nine is lucky, Sept. 9 is anticipated - while others might see the date as an ominous warning.

Math magic

Modern numerologists - who operate outside the realm of real science - believe that mystical significance or vibrations can be assigned to each numeral one through nine, and different combinations of the digits produce tangible results in life depending on their application.

As the final numeral, the number nine holds special rank. It is associated with forgiveness, compassion and success on the positive side as well as arrogance and self-righteousness on the negative, according to numerologists.

Though usually discredited as bogus, numerologists do have a famous predecessor to look to. Pythagoras, the Greek mathematician and father of the famous theorem, is also credited with popularizing numerology in ancient times.

"Pythagoras most of all seems to have honored and advanced the study concerned with numbers, having taken it away from the use of merchants and likening all things to numbers," wrote Aristoxenus, an ancient Greek historian, in the 4th century B.C.

As part of his obsession with numbers both mathematically and divine, and like many mathematicians before and since, Pythagoras noted that nine in particular had many unique properties.

Any grade-schooler could tell you, for example, that the sum of the two-digits resulting from nine multiplied by any other single-digit number will equal nine. So 9x3=27, and 2+7=9.

Multiply nine by any two, three or four-digit number and the sums of those will also break down to nine. For example: 9x62 = 558; 5+5+8=18; 1+8=9.

Sept. 9 also happens to be the 252nd day of the year (2 + 5 +2)...

Loving 9

Both China and Japan have strong feelings about the number nine. Those feelings just happen to be on opposite ends of the spectrum.

The Chinese pulled out all the stops to celebrate their lucky number eight during last year's Summer Olympics, ringing the games in at 8 p.m. on 08/08/08. What many might not realize is that nine comes in second on their list of auspicious digits and is associated with long life, due to how similar its pronunciation is to the local word for long-lasting (eight sounds like wealth).

Historically, ancient Chinese emperors associated themselves closely with the number nine, which appeared prominently in architecture and royal dress, often in the form of nine fearsome dragons. The imperial dynasties were so convinced of the power of the number nine that the palace complex at Beijing's Forbidden City is rumored to have been built with 9,999 rooms.

Japanese emperors would have never worn a robe with nine dragons, however.

In Japanese, the word for nine is a homophone for the word for suffering, so the number is considered highly unlucky - second only to four, which sounds like death.

Many Japanese will go so far as to avoid room numbers including nine at hotels or hospitals, if the building planners haven't already eliminated them altogether.
Read more...

A Call for Prayer Partners and Help

Sir Edgar Forca, a faculty member of RSC Main Campus was found to have a ruptured vein in his brain. He is scheduled to be operated asap. From Delos Santos Hospital, he was transferred to Quirino. The family is asking for prayers of healing and providence. They need to pool 500K for the operation.

We are calling all those who have been his students to please extend a helping hand. Sir Edgar Forca is from Simara. He has just finished a master's degree in Marine Biology from Silliman University. He is a very good teacher (he was my teacher in Ecology, 11 years ago). RSC still needs his expertise.

For those who wish to help, kindly send them through his brother: DARNEL FABIALA FORCA, 765 Tramo Road, Medina Compound, Manuyo 1, Las Pinas City. Cell No. 0929-8843631


Read more...

Birthday Greetings

Happy birthday to our Chief Editor,ROCKY LEE MOSCOSO today and Associate Editor, NICO JAY JAYLO last September 3. More years and good health!!!


Read more...

IBASO's Leadership Camp 2009

This video presentation contains pictures of the 5th IBASO Leadership Camp at Hawak Kamay Resort in Tumingad in 2008. These pictures were used to ilustrate the 2009 Theme Song of 6th IBASO Leadership Camp at Scarlet Resort in Gabawan, Odiongan, Romblon. Read more...